Er zijn enkele gunstige uitspraken van rechters waarbij wel een aftrek is toegepast voor de voorlopige hechtenis:

• Rechtbank Maastricht, 19 april 2006, parketnr. 700859-05 en 005289-03: De rechtbank legt de maatregel ISD op, met daarbij een toetsing na zes maanden. Tevens bepaalt de rechtbank dat de tijd in voorlopige hechtenis doorgebracht, in mindering moet worden gebracht op de maatregel ISD
• Gerechtshof Arnhem 7 april 2006 (parketnr. 21-005163-05), waarin een ISD-maatregel wordt opgelegd voor de duur van één jaar en negen maanden (3 maanden aftrek voorlopige hechtenis).

Er zijn echter ook tegengeluiden:

• Hof Amsterdam, 18 januari 2006, NJFS 2006, nr. 65. Hof: “Een zekere spanning tussen de duur van de voorlopige hechtenis en de uiteindelijk op te leggen straf of maatregel bij feiten van relatief geringe ernst is inherent aan de door de wetgever gekozen systematiek rond de ISD-maatregel. Nu het voornemen van de officier van justitie om de ISD-maatregel te vorderen zich goed verdraagt met de over verdachte bekend geworden informatie, wordt de beschikking vernietigd en de gevangenhouding verlengd.”

• ontbreken inzicht in de persoon van de verdachte en de persoonlijke omstandigheden
• ontbreken concreet behandelprogramma
• ontbreken risicoanalyse

Voorbeelden in de jurisprudentie ISD-maatregel

Voorbeelden van uitspraken zijn:

• Gerechtshof te Den Haag, 30 november 2005, parketnr. 22/004522-05: Het hof ziet geen goede grond om de maatregel ISD op te leggen. Het hof zit de maatregel als uiterste middel. Volgens het hof ontbreekt inzicht in de persoon en de persoonlijke omstandigheden van de verdachte, terwijl er ook niet een concreet behandelplan is opgesteld. Al met al volgt afwijzing van de vordering van de officier van justitie!
• Rechtbank Leeuwarden, 19 mei 2005, LJN AT 9522: Het ontbreken van een behandelprogramma was in deze zaak aanleiding om de vordering af te wijzen
• Rechtbank Groningen, 1 november 2005, LJN AU 5628: Er was wel een RISc-rapportage, doch de rechtbank vindt dat in dat rapport geen in concreto uitgewerkt behandelprogramma is opgenomen. Er volgt een onvoorwaardelijke gevangenisstraf.
• Rechtbank Alkmaar, 28 februari 2006, LJN AV 4772: De rechtbank stelt onder meer dat er met betrekking tot de verdachte geen risicoanalyse is gemaakt. De rechtbank is onvoldoende geïnformeerd met betrekking tot de eisen van art. 38m Sr. Omdat verdachte ook niet openstaat voor enige vorm van klinische behandeling wordt de ISD-maatregel niet opgelegd. Wel een gevangenisstraf van bijna 1 jaar voorwaardelijk!
• Rechtbank Alkmaar, 2 februari 2006, LJN AV 4789. De rechtbank stelt vast dat omtrent verdachte geen risicoanalyse is gemaakt. De rechtbank acht zich onvoldoende geïnformeerd met betrekking tot de eisen van art. 38 m Sr. De rechtbank wijst de vordering ISD af.
• Rechtbank Den Haag, 20 maart 2006, AV 9157. De rechtbank is van oordeel dat inzicht ontbreekt in de persoon en de persoonlijke omstandigheden van de verdachte en, bij gebreke van enig concreet behandelplan, ook in de mogelijkheden van behandeling, hetgeen volgens de rechtbank nog zwaarder weegt! De vordering wordt afgewezen.

Slechts zelden legt de rechtbank een ISD-maatregel op met aftrek van de voorlopige hechtenis. Als de rechtbank wel aftrek van voorlopige hechtenis toestaat, is dat vaak in combinatie met een tussentijdse toetsing na 6 maanden.

Hoger beroep

Vooral wanneer er in de strafzaak hoger beroep wordt ingesteld, kan er een spanning ontstaan tussen de duur van de voorlopige hechtenis en en uiteindelijk op te leggen ISD-maatregel. Zie bijv. Hof Amsterdam, 18 janauri 2006, NJFS 2006, 65 waarin het hof als volgt heeft overwogen:
“Een zeker spanning tussen de duur van de voorlopige hechtenis en de uiteindelijk op te leggen straf of maatregel bij feiten van relatief geringe ernst is inherent aan de door de wetgever gekozen systematiek rond de ISD-maatregel.” In deze zaak werd echter geen aftrek toegepast noch werd de verdachte eerdere uit voorlopige hechtenis gelaten. Volgens het hof kon het voornemen van de advocaat-generaal om (ook) de ISD-maatregel te vorderen zich goed verdragen met de over de verdachte bekend geworden informatie.

“Indien aan deze voorwaarde (binnen 5 jaar drie onherroepelijke veroordelingen tot straffen die al geheel ten uitvoer zijn gelegd, WA) is voldaan, staat aan oplegging van de maatregel niet in de weg dat ten tijde van de berechting sprake was van een nog openstaande straf voor andere feiten”.

Uit de conclusie van de A-G mr. Wortel blijkt dat er nog een gevangenisstraf van 6 maanden open stond in deze zaak. Het gerechtshof verwierp het verweer op niet-ontvankelijkheid van het OM met de mededeling dat de A-G ter terechtzitting heeft gesteld dat inmiddels wel was voldaan aan de OM-richtlijn dat niet meer dan 4 maanden vrijheidsstraf open stond.