Belediging is het opzettelijk een ander in zijn eer en goede naam aanranden. Dit is bijvoorbeeld wanneer je iemand uitscheldt of een gebaar maakt dat als een belediging kan worden beschouwd. Wordt u verdacht van belediging, neem dan contact met ons op. Wij verwijzen u door naar een van onze in belediging gespecialiseerde advocaten. De advocaat neemt binnen 24 uur contact met u op. Met de advocaat bespreekt u alle mogelijkheden voor rechtsbijstand; ook pro deo rechtsbijstand van een advocaat is mogelijk. 

Belediging in de wet

Belediging is strafbaar gesteld in artikel 266 Wetboek van strafrecht, en moet in samenhang met artikel 261 Wetboek van strafrecht (Sr.) worden gelezen:

Artikel 266 – eenvoudige belediging
1. Elke opzettelijke belediging die niet het karakter van smaad of smaadschrift draagt, hetzij in het openbaar mondeling of bij geschrift of afbeelding, hetzij iemand, in zijn tegenwoordigheid mondeling of door feitelijkheden, hetzij door een toegezonden of aangeboden geschrift of afbeelding, aangedaan, wordt, als eenvoudige belediging, gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste drie maanden of geldboete van de tweede categorie.
2. Niet als eenvoudige belediging strafbaar zijn gedragingen die ertoe strekken een oordeel te geven over de behartiging van openbare belangen, en die er niet op zijn gericht ook in ander opzicht of zwaarder te grieven dan uit die strekking voortvloeit.

Beoordelingskader belediging

Wat onder belediging moet worden verstaan, wordt niet nader uitgelegd in de wet. In de jurisprudentie wordt het begrip ‘belediging’ wel enigszins nader uitgewerkt:

• “Een uitlating wordt als beledigend beschouwd, wanneer zij de strekking heeft een ander bij het publiek in een ongunstig daglicht te stellen en hem aan te randen in zijn eer en goede naam.” (Vgl. HR 6 januari 2004, LJN AN8498, NJ 2004, 201, HR 30 oktober 2001, LJN AB3143, NJ 2002, 129 en HR 15 september 1997, DD 98.007)
• Het oordeel dat daarvan sprake is zal bij woorden waarvan het gebruik op zichzelf in het algemeen niet beledigend is, afhangen van de context waarin de uitlating is gedaan (o,a, Vgl. HR NJ 2004, 201 en HR 22 december 2009, LJN BJ9796, NJ 2010/671)

Voor de beoordeling of een bepaalde uitlating als belediging strafbaar is, zijn een aantal aspecten van belang

Betekenis uitlating
Er zijn uitlatingen die op zichzelf al beledigend zijn, maar er zijn ook uitlatingen waarbij dat niet het geval is. Dit is bijvoorbeeld bij het gebruik van de woorden 'pannenkoek' of 'mierenneuker'. In dat geval moet gekeken worden naar de context van de uitlating of dit als belediging kan worden aangemerkt.

Bedoeling met de uitlatingen
In HR NJ 2002, 129 is bepaald dat een uitlating beledigend is wanneer zij de strekking heeft een ander bij het publiek in een ongunstig daglicht te stellen en hem in zijn eer en goede naam aan te randen. Onderzocht dient derhalve te worden welke lading de verdachte in het bijzondere geval aan zijn woorden en/of gebaren kennelijk heeft willen geven, en hoe zij door de geadresseerde in redelijkheid kunnen zijn opgevat.

Publiek erbij aanwezig?
Wanneer er geen publiek aanwezig is op het moment dat de uitlating werd gedaan, kan op zich wel een beledigende uitlating als beledigend worden aangemerkt, maar als het niet gaat om op zichzelf beledigende woorden of gedragingen, zal met name de context van belang worden. Wanneer er dan geen publiek aanwezig is, wordt minder snel aangenomen dat de verdachte de bedoeling had om de ander publiekelijk te beschimpen om hem in een zwart daglicht te stellen of (bij politieagenten) hem in zijn gezag aan te tasten. Het opzet ontbreekt dan. 

Tegen wie gericht?
In sommige strafzaken zien we dat een verdachte in het algemeen uitspraken doet als ‘tering politie’ of ‘die kut wouten’. Wanneer dit algemeen blijft en de beledigende woorden niet specifiek tegen een of meerdere personen is gericht, kan de verdachte niet snel worden veroordeeld wegens belediging.

Alleen wanneer de tenlastelegging op die variant van belediging van de politie in z’n algemeenheid (mede) is toegesneden, kan een verdachte hiervoor worden vervolgd. Het is dus niet zo dat het beledigen van de politie ‘in z’n algemeenheid’ niet strafbaar is, maar het is echt afhankelijk van de vraag op welke wijze dit aan de verdachte ten laste is gelegd.

Verweren bij belediging

Wordt u verdacht van belediging, is het belangrijk dat u zich laat bijstaan door een gespecialiseerde advocaat, die weet welke verweren hij kan voeren bij een verdenking van belediging. Enkele verweren zijn:

• Onvoldoende bewijs dat de verdachte de beledigende uitlating heeft gebezigd
• Uitlating was niet tegen de aangever gericht
• Uitlating is geen strafbare belediging
• Opzet op belediging ontbreekt
• Bijzondere omstandigheden voor lagere straf

Advocaat nodig?

Wordt u verdacht van belediging en moet u binnenkort op verhoor komen bij de politie of hebt u een dagvaarding ontvangen voor een OM-zitting of een zitting bij de politierechter? Laat u dan altijd bijstaan door een in beledigingszaken gespecialiseerde advocaat. 

Binnen het StrafrechtadvocatenNetwerk hebben wij een aantal gespecialiseerde advocaten geselecteerd die u direct kunnen bijstaan De bij ons aangesloten advocaten werken ook pro deo en voor zover u niet in aanmerking komt voor een pro deo advocaat, profiteert u via ons netwerk van een zeer voordelig websitetarief.