» Benadeelde partij mag rechter wraken

Benadeelde partij mag rechter wraken

Spreekgerechtigden mogen een rechter niet wraken; een benadeelde partij mag dat wel. Dit volgt uit de uitspraak van de rechtbank Oost-Brabant, 19 oktober 2016, ECLI:NL:RBOBR:2016:5799.

Wie mogen rechter wraken?

Voor de beoordeling van de ontvankelijkheid van verzoekers is van belang dat volgens artikel 512 Sv een verzoek tot wraking van de rechter mogen doen:

de verdachte of
het openbaar ministerie

Maar nu ook:

benadeelde partij

De wettelijke regeling laat in beginsel geen ruimte voor een wrakingsverzoek door anderen dan de verdachte of het openbaar ministerie.

In eerdere rechterlijke uitspraken is echter aanvaard dat ook bepaalde andere betrokkenen in een strafrechtelijke procedure dan de verdachte of het openbaar ministerie een wrakingsverzoek mogen doen. Daarbij is van groot gewicht geacht dat de waarborgen voor een eerlijk proces als neergelegd in artikel 6 van het EVRM in voorkomende gevallen nopen tot het openstellen van de wrakingsprocedure voor anderen dan de verdachte of het openbaar ministerie. Duidelijk is dat het bepaalde in het EVRM ertoe kan nopen dat nationale wettelijke voorschriften, zoals de voorschriften neergelegd in Sv, buiten toepassing blijven. Daarbij dient echter niet uit het oog te worden verloren dat artikel 6 van het EVRM uitsluitend van toepassing is indien ten aanzien van de betrokkene sprake is van het vaststellen van zijn burgerlijke rechten of verplichtingen of bij het bepalen van de gegrondheid van een tegen hem ingestelde vervolging.

De rechtbank oordeelde als volgt:

“Voor zover verzoekers hun wrakingsverzoek hebben gedaan in hun hoedanigheid van spreekgerechtigden in de hoofdzaak is de wrakingskamer van oordeel dat in zoverre ten aanzien van hen geen sprake is van het vaststellen van burgerlijke rechten of verplichtingen of het bepalen van de gegrondheid van een tegen verzoekers ingestelde vervolging als bedoeld in artikel 6 van het EVRM. De stelling van verzoekers dat zij de uitoefening van het spreekrecht (mede) willen gebruiken ter onderbouwing van hun vordering als benadeelde partijen is onvoldoende voor een ander oordeel. Aan de benadeelde partijen staan immers – toereikende – andere mogelijkheden open om hun vordering toe te lichten dan door middel van uitoefening van het spreekrecht. Ook overigens ziet de wrakingskamer geen grond om, in afwijking van de wettelijke regeling van artikel 512 Sv, verzoekers in hun hoedanigheid van spreekgerechtigden bevoegd te achten om een wrakingsverzoek in te dienen. In het bijzonder dwingen het bepaalde in artikel 10 van Richtlijn 2012/29/EU en/of artikel 47 van het Handvest niet tot het aan spreekgerechtigden in een strafzaak openstellen van het instrument van wraking, nog daargelaten of verzoekers in rechte een beroep kunnen doen op ieder van deze artikelen. Nu het middel van wraking blijkens het voorgaande niet openstaat voor spreekgerechtigden in een strafzaak, staat dit middel evenmin open voor personen die stellen spreekgerechtigd te zijn, maar dit volgens de wettelijke regeling (zie artikel 51e Sv) niet zijn. Voor zover verzoekers hun wrakingsverzoek hebben ingediend in hun hoedanigheid van (gesteld) spreekgerechtigden, zullen zij daarom in hun verzoek niet-ontvankelijk worden verklaard.

Voor zover verzoekers hun wrakingsverzoek hebben gedaan in hun hoedanigheid van benadeelde partijen in de hoofdzaak is de wrakingskamer van oordeel dat ten aanzien van verzoekers sprake is van de vaststelling van burgerlijke rechten of verplichtingen als bedoeld in artikel 6 van het EVRM. De rechters dienen immers mede te beslissen op de door verzoekers als benadeelde partijen ingediende vorderingen tot schadevergoeding. Voor zover verzoekers hun wrakingsverzoek hebben ingediend in hun hoedanigheid van benadeelde partijen ziet de wrakingskamer ook verder geen belemmeringen voor de ontvankelijkheid van verzoekers. In zoverre acht de wrakingskamer verzoekers dan ook ontvankelijk en zal zij tot een inhoudelijke beoordeling van het wrakingsverzoek komen.”

< Terug naar Wraking