Mediation in het strafrecht
Per 1 oktober 2022 is de Innovatiewet Strafvordering in werking getreden.
Deze wet biedt een rechter in strafzaken de mogelijkheid om na een positief afgerond mediationtraject onder bepaalde voorwaarden een eindezaaksverklaring uit te spreken. Indien de mediation tot een positieve uitkomst heeft geleid en de rechtbank vindt dat deze zonder verdere inhoudelijke behandeling kan worden beëindigd, kan de rechtbank een eindezaaksverklaring uitspreken, tenzij de officier van justitie voortzetting van het onderzoek vordert of de verdachte of diens raadsman voortzetting van het onderzoek verzoekt.
Het is geregeld in artikel 571 e.v. Sv.
Onder mediation in een strafzaak wordt verstaan de bemiddeling tussen verdachte en slachtoffer onder begeleiding van een mediator, waarmee herstel wordt beoogd en waarbij afspraken voor herstel kunnen worden vastgelegd in een overeenkomst. Indien afspraken voor herstel zijn gemaakt houden de officier van justitie en de rechter hiermee rekening bij de behandeling van de strafzaak.
Ook na de aanvang van de zitting kan dit worden voorgesteld (artikel 572 Sv.)
Voorbeelden van zaken:
- Hof Arnhem-Leeuwarden 26 april 2023, ECLI:NL:GHARL:2023:3610 (eindezaaksverklaring)
- Hof Den Haag 9 februari 2023, ECLI:NL:GHDHA:2023:321 (mediation)
-
Rb. Overijssel 19 januari 2023, ECLI:NL:RBOVE:2023:665 (eindezaaksverklaring)
Procesafspraken
Naast mediation is het ook mogelijk om procesafspraken te maken met het OM. De Hoge Raad heeft de mogelijkheid tot het maken van procesafspraken bevestigd in zijn arrest van 27 september 2022.In zaken waarin dat met het oog op een effectieve afdoening of gestroomlijnde procesgang dienstig is, kan de officier van justitie binnen de kaders van het opportuniteitsbeginsel en de eisen van een eerlijk proces procesafspraken met de verdediging maken over bijvoorbeeld de wijze van procederen, de omvang van het strafrechtelijk geschil dat aan de strafrechter wordt voorgelegd, de proceshouding ter terechtzitting en de afhandeling van het beslag. Deze aanwijzing bevat de randvoorwaarden die de officier van justitie daarbij in acht neemt en voorziet in de procedure voor het maken van procesafspraken. Hoe dit in de praktijk moet, is geformuleerd in de Aanwijzing procesafspraken in strafzaken (15 augustus 2023).
