Psychische overmacht

Psychische overmacht is een vorm van tijdelijke ontoerekenbaarheid, niet door een geestesziekte, maar door externe omstandigheden veroorzaakt. 

Van buiten komende druk

Bij psychische overmacht gaat het erom dat de gedraging niet aan de verdachte te verwijten valt omdat hij handelde onder een zo grote van buiten komende druk dat hij er absoluut geen weerstand aan kon bieden. Vaak voorkomende situaties waarbij die druk aanwezig kan zijn.

Het moet gaan om:

  • zeer prangende en acute omstandigheden
  • en een drang waaraan door de verdachte geen weerstand kon worden geboden (psychologische toetsing)
  • en waaraan ook geen weerstand behoefde te worden geboden (normatieve toetsing)

In HR 13 juni 1989, NJ 1990, 48 spreekt de Hoge Raad over een toestand waarin de verdachte niet redelijkerwijs weerstand had kunnen en behoren te bieden aan de drang.

Ook de Garantenstellung en de beginselen van proportionaliteit en subsidiariteit zijn in het kader van de beoordeling van het beroep op psychische noodweer van belang. De Garantenstellung houdt hier in dat bepaalde personen, vanuit hun functie, beter bestand moeten zijn tegen een verhoogde druk. 

> Beoordelingskader psychische overmacht

Rechtsgevolg bij geslaagd beroep psychische overmacht

Wanneer het beroep op psychische overmacht slaagt, dient dit te leiden tot ontslag van alle rechtsvervolging. Psychische overmacht is een schulduitsluitingsgrond. De verdachte is hierdoor niet meer strafbaar voor wat hij gedaan heeft. Alleen wanneer het gaat om een culpoos delict, zal een geslaagd beroep op psychische overmacht tot vrijspraak moeten leiden. 

Geen psychische overmacht aangenomen

Een beroep op psychische overmacht slaagt niet snel. In de rechtspraak worden zeer hoge eisen hieraan gesteld. Enkele voorbeelden waarbij psychische overmacht niet is aangenomen:

 

Direct contact met een advocaat?
Meld gratis en vrijblijvend uw zaak aan.
Zaak aanmelden