Vragen over bezwaar bij tenuitvoerlegging vervangende hechtenis:

1. Wanneer beveelt de officier tenuitvoerlegging vervangende hechtenis

De officier van justitie beveelt de tenuitvoerlegging van vervangende hechtenis wanneer hij van de Reclassering (of de raad voor kinderbescherming) te horen krijgen dat de veroordeelde de werkstraf niet goed en/of niet volledig heeft verricht. De reclassering stuurt dan een afmeldrapport naar de officier van justitie die vervolgens beslist tot tenuitvoerlegging vervangende hechtenis.

2. Hoe heet de tenuitvoerlegging van de vervangende hechtenis in het normale spraakgebruik

In het normalse spraakgebruik wordt tenuitvoerlegging van vervangende hechtenis ook wel omzetting van de werkstraf genoemd.

3. Wat is de wettelijke grondslag voor tenuitvoerlegging van vervangende hechtenis in het volwassenenstrafrecht en het jeugdstrafrecht

In het volwassenenstrafrecht: artikel 22g Sr.
In het jeugdstrafrecht: artikel 77p Sr.

4. Wat is de termijn voor de officier van justitie om de tenuitvoerlegging van vervangende hechtenis te bevelen

De termijnen voor de officier van justitie om de tenuitvoerlegging van vervangende hechtenis te bevelen is steeds 3 maanden na het verlopen van de termijn voor de uitvoering van de werkstraf. 

	Maximale periode uitvoering werkstraf	Na verlenging	Maximale termijn voor vordering tenuitvoerlegging vervangende hechtenis
Strafbeschikking	6 maanden	12 maanden	15 maanden
Politierechter	1 jaar	2 jaren	2 jaren + 3 maanden

5. Wat kunt u doen tegen de beslissing van de officier tot tenuitvoerlegging van de vervangende hechtenis

U kunt binnen 14 dagen na ontvangst van de beslissing van de officier van justitie een bezwaarschrift indienen tegen de beslissing tot tenuitvoerlegging van vervangende hechtenis. Het indienen van een bezwaarschrift heeft geen opschortende werking. Dit betekent dat de politie u - ook hangende de bezwaarschriftprocedure - gewoon mag aanhouden voor de tenuitvoerlegging van vervangende hechtenis. Het is daarom van belang dat de zaak zo snel mogelijk op een zitting wordt geplaatst zodat de rechter kan beslissen of u een tweede kans krijgt om de werkstraf alsnog te verrichten.

6. Aan welke eisen moet het besluit van de officier voldoen?

Het besluit tot tenuitvoerlegging moet de volgende gegevens bevatten:

• de datum van de genomen beslissing
• De vermelding van de uitspraak (inclusief datum en instantie) die de werkstraf heeft opgelegd
• Het aantal uren werkstraf dat daarbij verricht diende te zijn
• Het aantal uren werkstraf dat reeds door de veroordeelde is verricht
• Het resterende aantal uren werkstraf

Voorts dient de beslissing tot tenuitvoerlegging van vervangende hechtenis door de officier van justitie te zijn ondertekend. 

7. Welke formele verweren kun je voeren tegen de beslissing tot tenuitvoerlegging van vervangende hechtenis

In het kader van de bezwaarschriftprocedure kunnen onder meer de volgende formele verweren worden gevoerd tegen de beslissing tot tenuitvoerlegging van vervangende hechtenis:

• Besluit tenuitvoerlegging vervangende hechtenis is niet tijdig door de officier van justitie genomen
• Het besluit voldoet niet aan de hiervoor genoemde eisen
• Het besluit is niet ondertekend door een officier van justitie (parket-secretaris is niet toegestaan!)

8. Welke materiële verweren kunnen er gevoerd worden tegen de tenuitvoerlegging van vervangende hechtenis?

In het kader van de bezwaarschriftprocedure kunnen onder meer de volgende materiële verweren worden gevoerd tegen de beslissing tot tenuitvoerlegging van vervangende hechtenis:

• er is geen sprake van een (herhaalde) ernstige misdraging
• de reclassering heeft de uitvoering van de werkstraf laten verslonzen
• de reclassering heeft onvoldoende gedaan om de veroordeelde te bereiken
• psychiatrische of psychische gesteldheid van de veroordeelde maakte dat hij niet in staat was om de werkstraf te verrichten
• persoonlijke omstandigheden van de veroordelen maken dat hij een tweede kans moet krijgen

9. Waarom is het afloopbericht van de reclassering van belang voor de beoordeling van de zaak?

De reclassering is belast met de tenuitvoerlegging van de werkstraf. De reclassering brengt de officier van justitie op de hoogte over de wijze waarop de veroordeelde zijn werkstraf verricht. Wanneer de werkstraf niet of niet goed is verricht, zal de reclassering dit aan de officier melden.
De rechter zal zijn beslissing of u een tweede kans krijgt in belangrijke mate laten afhangen van dit afloopbericht van de reclassering. Als de reclassering u ook al kans op kans heeft gegeven, maar u niet bereid bleek om de werkstraf te verrichten, moet u wel erg goede argumenten hebben waarom u nu nog een kans zou moeten krijgen.

10.   Hoe verloopt de raadkamerzitting?

De rechter zal eerst uw personalia en adresgegevens vaststellen om te zien of hij de juiste persoon voor zich heeft. Vervolgens zal de rechter direct het woord geven aan de advocaat om het bezwaarschrift nader toe te lichten of zal de rechter eerst het bezwaarschrift en het afloopbericht van de reclassering met u bespreken. De rechter zal met name willen weten hoe het kan dat u de werkstraf nog niet hebt verricht en waarom u denkt dat u nu wel de werkstraf op korte termijn af kunt ronden.

11. Is de raadkamerzitting in verband met de behandeling van het bezwaarschrift tegen de tenuitvoerlegging van de vervangende hechtenis een openbare zitting? Waar is dit geregeld?

Ja, de raadkamerzitting is openbare zitting.  Dit is zo geregeld in artikel 14i jo 22h Sr. Dit betekent dat de zitting ook voor publiek toegankelijk is. Over het algemeen zal er bij dit soort zittingen geen publiek aanwezig zijn, maar het is dus wel mogelijk.

12.   Welke verzoeken kan de advocaat aan de rechter tijdens de raadkamerzitting doen?

De advocaat kan de rechter vragen

1. om het bezwaarschrift gegrond te verklaren en u dus nog een (tweede) kans te geven om de werkstraf alsnog te verrichten
2. om de zitting voor bepaalde tijd aan te houden teneinde u in de gelegenheid te stellen om in de tussengelegen periode de werkstraf te verrichten

13.   Is het ook mogelijk om de rechter te vragen om de werkstraf niet meer te hoeven verrichten?

In beginsel kan de rechter alleen maar het bezwaarschrift ongegrond of gegrond verklaren, waarbij in het laatste geval u een kans krijgt om de nog resterende uren van de werkstraf alsnog te verrichten. In zeer uitzonderlijke gevallen kan een advocaat echter vragen om tevens het aantal nog resterende uren op nihil te stellen. Het moet dan echt gaan om een situatie waarbij duidelijk is dat de veroordeelde door (medische) beperkingen voor nu en op korte termijn in de toekomst niet in staat zal zijn de werkstraf te verrichten en het ook niet redelijk is om de vervangende hechtenis ten uitvoer te leggen. 

14.   Welke bijzondere verweren gelden er bij een minderjarige veroordeelde?

Vervangende jeugddetentie mag bij een minderjarige minder snel ten uitvoer worden gelegd dan vervangende hechtenis bij volwassenen.
Ingevolge artikel 37 aanhef en onder b IVRK heeft vrijheidsbeneming bij jeugdigen als ultimum remedium te gelden voor de kortst mogelijke passende duur. Dit voorschrift, dat rechtstreekse werking heeft, vormt in zekere zin een uitwerking van artikel 3 lid 1 IVRK waarin is bepaald dat het belang van het kind de eerste overweging moet zijn. De noodzaak tot en de duur van de vrijheidsbeneming zal telkens zorgvuldig moeten worden afgewogen waarbij het belang van het kind voorop zal moeten staan. Gewezen wordt ook op EHRM 6 mei 2008, Appl. Nr. 20817/04 (Nart tegen Turkije). In deze uitspraak werd (bij toetsing aan artikel 5 lid 3 EVRM het uitgangspunt van artikel 37 aanhef en onder b IVRK benadrukt door het hof: “the (pre-trail) detention of minors should be used only as a measure of last resort; it should be as short as possible and, where detention is strictly necessary, minors should be kept apart from adults.