Verplichting horen getuige na intrekking verklaring of weigering
Geplaatst op: 08 oktober 2017Er is voor de rechter (in eerste aanleg) een ambtshalve plicht tot het bevelen dat een getuige wordt opgeroepen indien een proces-verbaal inhoudende een voor de verdachte belastende verklaring het enige bewijsmiddel is waaruit betrokkenheid van de verdachte bij het tenlastegelegde kan volgen en die persoon daarna ten overstaan van een rechter die verklaring heeft ingetrokken
of op essentiële punten een ontlastende verklaring heeft afgelegd, dan wel heeft geweigerd te verklaren (HR 1 februari 1994, ECLI:NL:HR:1994:487528, NJ 1994, 427)
Lees meer >
Bijzondere getuigen: rechter, officier van justitie, griffier
Geplaatst op: 08 oktober 2017De advocaat kan ook vragen om bijzondere getuigen te horen, zoals een rechter, een officier van justitie of een griffier.
Lees meer >
Gebruik verklaring getuige tevens medeverdachte die zich beroep op verschoningsrecht
Geplaatst op: 25 september 2017Het komt geregeld voor in strafzaken. Een medeverdachte wordt als getuige gehoord en beroept zich dan steeds op zijn verschoningsrecht, terwijl die medeverdachte wel eerder een belastende verklaring heeft afgelegd. Mag deze verklaring dan worden gebruikt voor het bewijs?
Van belang is of het bewijs al dan niet in beslissende mate op een verklaring van een niet gehoorde getuige wordt gebaseerd en de vraag wanneer bewezenverklaring in beslissende mate steunt op de verklaring van niet ondervraagde getuige. Indien een getuige zich van het geven van een getuigenis of van het beantwoorden van bepaalde vragen verschoont en de getuige dientengevolge weigert antwoord te geven op de vragen die de verdediging hem stelt of doet stellen, ontbreekt een behoorlijke en effectieve mogelijkheid tot ondervraging (vgl. ECLI:NL:HR:2013:BX5539), vlg. HR 4 juli 2017, ECLI:NL:HR:2017:1212)
Lees meer >
Horen minderjarig kind als getuige
Geplaatst op: 15 juli 2017In art. 288.1.b Sv. is geregeld dat afgezien kan worden van het horen getuigen indien het gegronde vermoeden bestaat dat de gezondheid of het welzijn van de getuige door het afleggen van een verklaring ter terechtzitting in gevaar wordt gebracht. Bij de vraag of een minderjarige getuige moet worden gehoord, is de uitspraak EHRM 10 november 2005, 54789/00 (Bocos Cuesta/Nederland) en ECLI:NL:HR:2010:BL9001 m.b.t. van belang.
Lees meer >
Recht om getuigen te horen op zitting
Geplaatst op: 29 maart 2017Dit discussiestuk gaat over de behandeling van de zaak ter terechtzitting, de vraag of nog moet worden uit gegaan van de zogenoemde “grondslagleer”, het bewijs en de motivering van de uitspraak. Buiten het bestek van dit stuk vallen onderwerpen die onderdeel uitmaken van een wetsvoorstel dat reeds aanhangig is of van een regeling die recent gewijzigd is. Om die redenen wordt in dit discussiestuk bijvoorbeeld geen aandacht besteed aan de kennisgeving van gerechtelijke mededelingen. Voorts komt een aantal onderwerpen komen in andere discussiestukken aan de orde. Het betreft:
- de positie van de getuige
- het professionele verschoningsrecht
- de wraking en verschoning
- de positie rechter-commissaris en raadkamer
- het onderzoek ter terechtzitting in hoger beroep
- de positie van de minderjarige verdachte
- bijzondere procedures, zoals de berechting van rechterlijke ambtenaren
Lees meer >
Mogelijkheden advocaat om getuige voor verhoor te spreken
Geplaatst op: 26 januari 2017Een advocaat moet vrij zijn om een getuige voor een verhoor uit te nodigen op kantoor en hem te spreken zodat de advocaat op voorhand al weet wat de getuige zou kunnen verklaren. De advocaat mag alleen niet de getuige beïnvloeden in hetgeen hij zou kunnen verklaren.
Lees meer >
Recht om observanten te horen als getuige
Geplaatst op: 30 juni 2016Als observaties tot het bewijs moeten dienen dan dient de verdediging in enig stadium van het geding in de gelegenheid te worden gesteld om de gerelateerde waarnemingen van de observanten op hun betrouwbaarheid te toetsen en aan te vechten door de observanten als getuige te (doen) ondervragen. De Hoge Raad heeft daarbij overwogen dat aan de belangen van effectieve opsporing en de veiligheid van de observanten tegemoet kan worden gekomen door bijvoorbeeld het beantwoorden van bepaalde vragen te beletten (bijv. via art. 187d Sv. door de r-c en art. 293 Sv. op zitting).
Lees meer >
Recht op horen eerder gehoorde getuigen na wijziging tenlastelegging
Geplaatst op: 06 juni 2016Na wijziging van de tenlastelegging heeft de advocaat het recht om een eerder gehoorde getuige nogmaals te horen. Wordt dat in het belang van de getuige niet toegestaan, dan dient hiervoor compensatie te worden geboden of dienen de verklaringen van de getuige te worden uitgesloten van het bewijs. Dit laatste gebeurde ook in een zedenzaak waarbij het gerechtshof het verzoek tot het horen van de aangevers afwees onder verwijzing naar artikel 288, eerste lid aanhef en onder b van het Wetboek van Strafvordering en een rapportage van dr. R. Bullens waarin wordt geadviseerd de beide aangeefsters niet op te roepen voor de zitting, omdat het plausibel is te achten dat het psychische welbevinden van beiden (verder) kan worden aangetast.
Het gevolg van deze beslissing is dat de verdediging niet in de gelegenheid is geweest gebruik te maken van haar in artikel 6, eerste en derde lid 3 aanhef en onder d EVRM neergelegde ondervragingsrecht ten aanzien van beide getuigen met betrekking tot de aan verdachte verweten gedragingen. Dit recht raakt aan de kern het recht op een eerlijk proces.
Gelet op de omstandigheid dat het bewijs voor de aan verdachte verweten gedragingen in beslissende mate steunt op de verklaringen van deze beide getuigen en dat de verdediging geen compensatie op dit punt kan worden geboden, omdat naar het oordeel van het hof bij de afweging van het belang van strafvordering tegen de mogelijke risico’s voor hun psychische gezondheid dit laatste belang zwaarder moet wegen en derhalve deze getuigen niet kunnen worden gehoord noch ter terechtzitting noch op andere wijze, is het hof van oordeel dat de verklaringen van deze getuigen niet voor het bewijs gebezigd kunnen worden (Gerechtshof Den Haag, 24 december 2013, ECLI:NL:GHDHA:2013:4810).
Lees meer >
Ondervragingsrecht ivm EVRM
Geplaatst op: 31 januari 2016Het ondervragingsrecht, neergelegd in art. 6 lid 3 sub d EVRM, houdt in dat de verdediging het recht heeft om in enig stadium van het geding de getuige te (doen) ondervragen om op die manier de geloofwaardigheid en de betrouwbaarheid van de afgelegde verklaring te toetsen en te betwisten. Hieruit vloeit het uitgangspunt voort van het recht op tegenspraak voor de verdachte. In beginsel dient de ondervraging ter terechtzitting plaats te vinden met het oog op een adversaire behandeling van de zaak , zodat alle partijen in het strafproces een oordeel kunnen vormen over de geloofwaardigheid en de betrouwbaarheid van de afgelegde verklaring. Dan is immers voor partijen ook de non-verbale communicatie zichtbaar, welke een belangrijke rol speelt bij het toetsen van de betrouwbaarheid. Het onmiddellijkheidsbeginsel, wat inhoudt dat de rechter een uitspraak doet naar aanleiding van al het bewijsmateriaal dat op de terechtzitting is aangebracht en in de aanwezigheid van de verdachte is gepresenteerd, komt hier tot uitdrukking.
Als de verdediging een beroep doet op een schending van art. 6 lid 3 sub d EVRM dient dit altijd bezien te worden in het licht van art. 6 lid 1 EVRM, nu zij onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden.8 Tevens komt een ander uitgangspunt van het ondervragingsrecht duidelijk tot uitdrukking in art 6 lid 1 jo. lid 3 EVRM, namelijk de equality of arms.
EHRM Vidgen; gebruik verklaring bij getuige die weigert te verklaren
Geplaatst op: 31 januari 2016In het post-Vidgen-arrest van de Hoge Raad (HR 29 januari 2013, ECLI:NL:HR:2013:BX5539, NJ 2013, 145) heeft de Hoge Raad voor het eerst aangegeven dat het ondervragen van een getuige ter terechtzitting, die weigert te antwoorden, niet aangemerkt kan worden als een effectieve en behoorlijke ondervragingsgelegenheid. De afgelegde verklaring door de getuige in het vooronderzoek kan wel worden gebruikt voor het bewijs mits voldoende compensatie wordt geboden en het niet het enige en beslissende bewijs is waarop de veroordeling rust. De verdediging had in dit geval noch in het vooronderzoek noch tijdens de terechtzitting de mogelijkheid gehad om de getuige op een effectieve wijze te ondervragen, maar er was wel voldoende steunbewijs voorhanden waardoor de verdachte toch kon worden veroordeeldOnder strikte omstandigheden mag de rechter een verklaring gebruiken van een getuige die weigert om te verklaren. Hiervoor moet dan wel compensatie worden geboden.
