Het is niet altijd eenvoudig om de datum van de voorwaardelijke invrijheidstelling te berekenen. Er gelden een aantal basis uitgangspunten:

• Wanneer er een gedeeltelijk voorwaardelijke straf is opgelegd dan moet het volledige gedeelte van de onvoorwaardelijk opgelegde gevangenisstraf worden uitgezeten.
• Is er een gevangenisstraf opgelegd van minder dan 2 jaar, dan gaat er 2/3 deel af van het gedeelte boven de 1 jaar af (boven de 1 jaar hoeft de verdachte dus maar 1/3 deel van zijn straf uit te zitten).
• Bij een gevangenisstraf van 2 jaar of meer, gaat er 1/3 deel af over de volledige gevangenisstraf (de verdachte hoeft slechts 2/3 deel van zijn totale straf uit te zitten)
• Wanneer er meerdere gevangenisstraffen zijn opgelegd, dan worden alle straffen bij elkaar opgeteld, en over het totaal de voorwaardelijke invrijheidstelling berekend.
• De eventueel opgelegde vervangende hechtenis in verband met het niet betalen van geldboetes, het niet verrichten van de werkstraf, of het niet betalen van schadevergoeding aan de benadeelde partij, wordt niet in de optelling betrokken, en over het gedeelte van de vervangende hechtenis komt de veroordeelde niet in aanmerking voor voorwaardelijke invrijheidstelling.

Enkele voorbeelden berekening datum voorwaardelijke invrijheidstelling:

- iemand die is veroordeeld tot achttien maanden cel, komt vrij na veertien maanden (12 maanden + 1/3 van 6 maanden)
- iemand die is veroordeeld tot achttien maanden cel, waarvan vier maanden voorwaardelijk, komt niet in aanmerking voor voorwaardelijke invrijheidstelling, en komt vrij na veertien maanden
- iemand die is veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf, komt na zestien maanden vrij (24 maanden - 1/3 van 24 maanden);
- iemand die is veroordeeld tot zes jaar gevangenisstraf, komt na vier jaar vrij (6 jaar - 1/3 van 6 jaar)

Tabel berekening voorwaardelijke invrijheidstelling

Straf bruto	straf met nieuwe VI
0 - 6 mnd	gelijk aan bruto straf
7 mnd	gelijk aan bruto straf
8 mnd	gelijk aan bruto straf
9 mnd	gelijk aan bruto straf
10 mnd	gelijk aan bruto straf
11 mnd	gelijk aan bruto straf
12 mnd	gelijk aan bruto straf
13 mnd	12 mnd + 10 dgn
14 mnd	12 mnd + 20 dgn
15 mnd	13 mnd
16 mnd	13 mnd + 10 dgn
17 mnd	13 mnd + 20 dgn
18 mnd	14 mnd
19 mnd	14 mnd + 10 dgn
20 mnd	14 mnd + 20 dgn
21 mnd	15 mnd
22 mnd	15 mnd + 10 dgn
23 mnd	15 mnd + 20 dgn
24 mnd	16 mnd
30 mnd	20 mnd
36 mnd	24 mnd
40 mnd	26 mnd + 20 dgn
42 mnd	28 mnd